FunX

Waarom hebben wij nog steeds gestolen kunst van voormalige koloniën?

foto: AFP
  1. Newschevron right
  2. Waarom hebben wij nog steeds gestolen kunst van voormalige koloniën?

In de Nederlandse musea is nog steeds veel koloniale roofkunst te vinden, ondanks dat veel van deze kunstobjecten al jaren geleden zijn teruggevraagd door de voormalige Nederlandse koloniën. Vanessa en Patrick spraken in Turn Up! met Jos van Beurden, onderzoeker koloniale roofkunst aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, over waarom deze objecten nog steeds niet allemaal zijn teruggegeven.

"Gierigheid speelt wel een rol."

Hebberig

"We hebben heel slecht geluisterd naar de mensen uit onze voormalige koloniën die heel vaak hebben gevraagd om het alsjeblieft terug te geven", aldus Jos van Beurden. Hij vertelt dat veel Nederlandse musea de afgelopen jaren niet bereid waren om het terug te geven. "
Onze musea zijn te hebberig geweest, maar wij als publiek ook natuurlijk, want we gingen er ook naar kijken."
Eigendom
Gierigheid is echter niet de enige reden voor de trage procedure van het teruggeven van de roofkunst. "Het is ook ingewikkeld," vertelt Jos. Hij neemt als voorbeeld een kanon uit de achttiende eeuw dat nu in het bezit is van het Rijksmuseum.
"Het kanon was van de koning van Kandy, een klein koninkrijk in Sri Lanka. Sri Lanka wil het al sinds 1980 terughebben, maar moet je het dan aan de afstammelingen van deze koning van Kandy geven of aan de nationale regering van Sri Lanka?"
Daarnaast geldt er in Nederland ook een wet op cultuurbehoud waarin staat welke objecten echt in Nederland moeten blijven. "Veel van de objecten die men terug wil in de koloniën die vallen onder die wet." Hierdoor moet de minister van Cultuur eerst goedkeuring geven.

Teruggeven

Drie Nederlandse musea hebben nu besloten om koloniale roofkunst terug te gaan geven. Het gaat om het Tropenmuseum Amsterdam, Museum Volkenkunde Leiden en het Afrika Museum Nijmegen, die samen het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMVW) vormen. De directeur van het NMVW vertelt in Het Parool dat de helft van de 375.000 kunstobjecten die ze bezitten, verbonden is aan het koloniale verleden en een deel daarvan moet worden teruggegeven. Daarom kunnen landen die de kunst terug willen, nu direct bij het NMVW aankloppen. Door deze nieuwe aanpak moet de procedure makkelijker worden.

Ook het Rijksmuseum heeft aangegeven in gesprek te willen gaan met Sri Lanka en Indonesië over de mogelijke teruggave van objecten.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Meer aandacht

Volgens Jos komt het door de debatten over racisme, slavernij en de negatieve gevolgen van het kolonialisme dat nu ook koloniale roofkunst ter discussie staat. "Daardoor is er meer aandacht voor gekomen." Jos vindt dit een positieve ontwikkeling.

"Ik denk dat het een hele goede zaak is dat we eindelijk gaan kijken naar spullen die wij zo lang in huis hebben en waar een luchtje aanzit."
Ster advertentie
Ster advertentie