Xhosa, klikken maar met die tong! Kun jij het?

Het zit er weer op, de cultuurtrip naar Zuid Afrika.
De cast van Amandla! heeft in totaal vier keer de voorstelling opgevoerd.
En zij werden dus versterkt door het Ndvolu jongerenkoor bij de optredens in township Elandsdoorn en zangers van de Victory Sonqoba theatergroep versterkten de cast in Johannesburg.
Ook jazz zangeres Tutu Puoane was bij de voorstellingen in Bassline theater in newtown Johannesburg te zien.

Deze dame is een grootheid in Zuid Afrika, zij staat momenteel hoog in de charts daar. En dat was ook wel te merken, want het publiek ging helemaal uit haar dak toen zij haar solostuk van de zogenaamde "Click song" van Miriam Makeba inzette.
In Zuid Afrika zijn er elf (!) officiële talen, één van die talen is het Xhosa. En deze taal is aardig ingewikkeld om uit te spreken. Denk aan vele medeklinkers achter elkaar en het klikken van de tong naar het gehemelte. Mij lukt het maar niet om de namen juist uit te spreken, maar de namen zijn in het engels te vertalen naar bv. 'blessing' en 'miracle'.

Zie hieronder de "Click song" a.ka. Qongqothwane door Mama Africa, Miriam Makeba:

{youtube}BF2nG48r-6s{/youtube}

Het waren vier mooie en goed ontvangen voorstellingen, maar de laatste voorstelling op de woendagavond was echt een prachtige finale. De Bassline was helemaal volgepropt met nieuwsgierige mensen. Alle stoelen en banken waren bezet, men moest zelf genoegen nemen met een zitplaats op de koude stenen trappen en een groepje jonge kinderen (mee met moeders!) zat op een wollen kleedje zelfs vlak voor het podium. De organisatie moest helaas bij de ingang een aantal laatkomers teleurstellen, er was gewoon geen plek meer. En rond 20.00 uur startte de avond en begon het applaus, zelfs alvorens er ook maar één noot gezongen was.

Ik had een stoel van achteren meegesleept naar de zaal beneden en toen ik zo midden in het publiek zat, voelde ik de energie. In golfbewegingen reageerde het publiek met "ooh's en aah's" en "oh yeah" op hetgeen er op het toneel gebeurde.
Het publiek kon ook het optreden van Izaline Calister met de "Pata Pata" song van de onlangs overleden Zuid Afrikaanse legende Miriam Makeba zeer waarderen. "Pata Pata" werd gezongen op feestvonden waar veel gedanst werd en een feestje werd het aan het einde van de Amandla! voorstelling op woensdag zeker.

Eerder die week gaven zowel Ken van ISH als ik weer workshops. Dit keer aan een zeer enthousiaste groep uit Soweto, de Soweto Kliptown Youth. Zij willen heel graag een eigen radiostation opzetten in Soweto.
Er is namelijk nog geen station dat door én voor jongeren is gemaakt en in de workshop gingen wij brainstormen over een ochtendshow bij hun 'Spiritual Vibe' radio. Ik hoop zo dat het hun gaat lukken en dat zij de mogelijkheid krijgen om een jongerenradiostation op te zetten. De wil én het presentatietalent is er al. Aandachtig luisterden we naar de opgenomen interviews van die workshopmiddag.

En na alle gespannen aandacht, was het tijd om daadwerkelijk aan inspanning te doen bij de dansworkshop van Ken. Binnen tien minuten had de groep een choreo van drie keer acht tellen al onder de knie! Nu maar hopen dat ook dit onderdeel met ISH een vervolg krijgt.

Want echt..een weekje is te kort. Je wilt nog veel meer workshops geven en iets opzetten. Ik heb zeker ook wat geleerd van de jongeren die ik sprak, over hun kijk op Zuid Afrika en hun ideeën.
Frappant vond ik wel dat de jongeren op school niet leren over de tijd van apartheid en dat zij daarom blij waren dat Amandla! fragmenten uit het leven van Nelson en Winnie Mandela, van Verwoerd en de Klerk liet horen. De overheid wil de tijd van apartheid liever vergeten en Zuid Afrikaanse theatergroepen wagen zich niet aan dergelijke thema's. Met uitzondering van de jongeren uit Soweto want zij hebben een maatschappijkritische voorstelling, geheten 'Memories of the struggle' gemaakt over de opstand en het leven in deze township.

Naast de workshops, hanteerde Ken ook de camera! Zie hier een impressie!
Ter informatie nog: de bus in het begin van het filmpje, is de bus waar de cast en crew van Amandla! eerst in zat en later helemaal afbrandde door mankement aan versnellingsbak:
{youtube}hk8DRoTT89Y{/youtube}