Noontje (25): "Ik ben vier jaar lang dakloos geweest"

Naam: Noontje
Leeftijd: 25
Studie: Zorgdiploma mbo niveau 1
Werk: Fulltime moeder
Woonsituatie: Samenwonend
Netto-inkomen persoonlijk: €450
Netto-inkomen gezamenlijk: €1500
Huurtoeslag: €225
Nu op betaalrekening: €50
Nu op spaarrekening: €0
Schulden: €8000

VASTE LASTEN

Huur: €475
Gas, water en licht: €187
Zorgverzekering: €123
Telefoonabonnement: €15
Videoland en Netflix: €25
Autokosten (benzine, verzekering, belasting): €300

KOSTEN LEVENSONDERHOUD

Boodschappen: €400

Hi Noontje, tof dat je meedoet aan Money Moves. Kun je vertellen waarom jij je hebt aangemeld?
"Ik heb me aangemeld omdat ik merk dat je in Nederland niet serieus wordt genomen als je zegt dat je dakloos bent geweest. Mensen gaan ervan uit dat je hier niet op straat kunt belanden, omdat Nederland een zorgstaat is. Ik ben zelf vanaf 2018 tot een half jaar geleden dakloos geweest en wil met mijn verhaal laten zien dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend is als mensen denken. Ik heb in die periode overal hulp proberen te zoeken, maar als je in Nederland geen inschrijfadres hebt, besta je eigenlijk helemaal niet."

Kun je vertellen wat daaraan vooraf is gegaan? Wat heeft er in eerste instantie voor gezorgd dat je op straat belandde?
"Ik was bezig met mijn opleiding en woonde op kamers. Mijn vriend wilde bij mij intrekken en ik kwam met de huurbaas telefonisch overeen dat dat mogelijk was. Ik kreeg toestemming, maar heb dit nooit schriftelijk laten vastleggen. Vervolgens verweet hij ons dat mijn vriend zonder toestemming bij mij was ingetrokken en toen zette hij ons eruit. Later hoorde ik dat de kamer door twee andere personen werd gehuurd, die meer betaalden dan ik. Ik wil geen aannames doen, maar ik denk dat dat de reden is dat hij ons op straat heeft gezet."

Kun je vertellen hoe je de periode zonder woning bent doorgekomen?
"Ik ben in een daklozenopvang geweest, maar dat was echt een nachtmerrie. Mensen gebruiken daar drugs en er werd poep tegen de muur aangesmeerd. Ik was op dat moment hoogzwanger, dus het was geen optie om daar lang te blijven. Vervolgens heb ik bij vrienden en familie aangeklopt voor een oplossing. Ik heb toen particulier een woning kunnen huren in Den Haag. We kwamen er vrij snel achter dat de huur 400 euro boven de normale prijs lag en toen ik die niet meer kon betalen, werd het gas, water en licht afgesloten. Verder werd ik uit een woning in Spijkenisse gezet, omdat bleek dat het een kraakpand was, zonder dat ik daarvan op de hoogte was. Tussendoor en in de maanden daarna verbleven mijn vriend en ik in vakantieparken en bij kennissen. Uiteindelijk hebben we via een kennis van mijn moeder hulp gekregen om ons leven weer op de rit te krijgen."

Hoe kan het dat het zolang heeft geduurd voordat jullie echt hulp kregen?
"In bijna iedere gemeente is het zo dat je er recentelijk langer dan twee jaar gewoond moet hebben om hulp te kunnen krijgen. Dat was in mijn geval niet zo. Ik heb op verschillende plekken gewoond, maar recentelijk nergens langer dan twee jaar. Ik heb in Breda, Tilburg, Rotterdam en andere gemeentes hulp gevraagd, maar we werden nergens geholpen. De instantie die ons uiteindelijk geholpen heeft, mocht ons eigenlijk niet helpen. Maar omdat de situatie zo nijpend was en we ook een pasgeboren kind hadden, zeiden zij toe om er alles aan te doen om een urgentieverklaring te regelen bij de woningbouw. We hebben er toen zeker nog een halfjaar voor moeten vechten om het geregeld te krijgen. Uiteindelijk hebben we sinds september een woning."

Hoe zorgde je ervoor dat je hoop hield in zo een moeilijke periode?
"We hebben destijds de gekste dingen moeten doen om ergens te kunnen verblijven. Het liefst probeer je bij iemand op de bank te slapen, maar als dat niet kan, blijf je de hele nacht wakker en slaap je desnoods buiten. We hadden geluk dat we een auto hadden, waar we ook veel nachten in hebben doorgebracht. Ook hebben we dingen voor geld moeten doen waar je jezelf dood voor schaamt. Je neemt uit wanhoop grote risico's, omdat je het goede probeert te doen voor jezelf en voor je gezin. En als je dan steeds van het kastje naar de muur wordt gestuurd, verlies je de hoop op een goede afloop. Uiteindelijk heeft mijn kind mij de kracht gegeven om te blijven vechten. Voor mij had het namelijk niet meer gehoeven, maar mijn kind heeft hier niet voor gekozen. Als ik hem niet had, weet ik niet hoe het met ons was afgelopen. Hij is onze reddende engel."

Hoe gaat het nu met jullie?
"Het gaat naar omstandigheden goed met ons. We zijn blij dat we een dak boven ons hoofd hebben. Maar we merken wel dat we lichamelijk en geestelijk uitgeput zijn. Vier jaar lang stress en ellende komt er nu uit. We merken dat we echt tijd nodig hebben om weer normaal te kunnen functioneren in de maatschappij, omdat je jarenlang in de overlevingsstand hebt geleefd."

Ben je blij met je huidige financiële situatie?
"Nee, zeker niet. We moeten van honderd euro in de week zien rond te komen. Dat is echt bikkelen. Sommige weken weet ik gewoon niet of we het gaan halen met de boodschappen. Alles is zo duur en we kunnen ook geen buffer opbouwen voor extra uitgaven. We hebben een budgetcoach die ons helpt, maar eerlijk gezegd vind ik het heel frustrerend als die een negatief advies geeft als we bijvoorbeeld bepaalde aankopen voor ons kind willen doen. Het is even niet anders en hopelijk zijn we over een paar jaar schuldenvrij. Maar de situatie zoals die nu is, vind ik wel erg vervelend."

Hoe zie je de toekomst voor je?
"De komende periode is het vooral belangrijk om onszelf terug te vinden. We moeten gewoon hard werken om onze schulden af te betalen. Verder vind ik het belangrijk dat mensen die op straat staan, gehoord worden. Ik weet hoe het voelt om niet serieus genomen te worden. Mensen gaan oordelen, zonder dat ze weten hoe alles is verlopen. Uiteindelijk heeft iedereen recht op eten en een dak boven zijn hoofd. Mensen zijn er niet van op de hoogte dat dit speelt in Nederland. Ik vind het belangrijk om mijn verhaal te delen en er aan bij te dragen dat hier meer aandacht voor komt.

Denk je dat geld gelukkig maakt?
"In zekere zin wel, omdat je met geld een huis en boodschappen kunt betalen. Ik gun het niemand om zo lang op straat te moeten leven. Je kunt geld dus gebruiken als een middel om iets te bereiken, wat kan bijdragen aan je geluk. Maar het is niet zo dat geld op zichzelf gelukkig maakt. Als ik een miljoen op mijn rekening hebt, betekent het niet dat ik meteen gelukkig ben. Dan gaat het er alsnog om wat je ermee doet en met wie je het kunt delen, zodat je daar uiteindelijk gelukkiger van wordt."