Alle ogen op Rafah: wat gebeurt er in de Palestijnse stad?

All Eyes On Rafah

Je ziet het momenteel overal voorbijkomen op social media: "All eyes on Rafah". De leus wordt gebruikt om aandacht te vragen voor de situatie in de Palestijnse stad Rafah, waar het Israëlische leger een grootschalige militaire operatie voert. "All Eyes On Rafah wordt gebruikt om aandacht te vragen voor wat er allemaal gaat gebeuren. We kunnen dit niet vergeten", legde de Amerikaanse demonstrant Giovanna Santos hierover uit.

De aanval op Rafah

De stad Rafah werd al eerder door het Israëlische leger aangevallen. Dit terwijl Palestijnse vluchtelingen hier in de eerste instantie naar toe werden geleid door Israël, omdat Rafah een expliciete safe-zone zou zijn die het Israëlische leger niet zou aanvallen. Er werd al enige tijd gesproken over een nieuwe aanval, waarbij de focus zogezegd zou liggen op het 'uitroeien van de laatste legereenheden van Hamas'. Deze week werden tienduizenden Palestijnse vluchtelingen al gewaarschuwd om Rafah te verlaten, nadat de Israëlische troepen controle kregen over de grensovergang van Rafah naar Egypte. Dit was de enige toegangspoort tot Gaza die jarenlang niet onder Israëlisch toezicht stond.

Het leger nam dinsdag officieel de macht over de stad, nadat ze al meerdere aanvallen hadden gepleegd, waarbij sindsdien al 35 doden en 129 gewonden zijn gevallen volgens medische bronnen. Het Palestijnse ministerie spreekt echter van 54 doden. Hoewel Palestijnse vluchtelingen zijn gewaarschuwd Rafah te verlaten, is het onduidelijk waar ze nu wel heen kunnen voor een veilig onderkomen. "Ik maak me grote zorgen over het opnieuw moeten beginnen, aangezien we al vijf keer zijn verplaatst, maar ik ben ook bang om familieleden te verliezen als we in Rafah blijven. Uiteindelijk ben ik een vader en moet ik mijn kinderen en vrouw beschermen. Ik bid gewoon voor een staakt-het-vuren", vertelde een 62-jarige Palestijnse man aan The Guardian.

"Verwoesten van ziekenhuizen"

Esther van Stichting Plant een Olijfboom vertelt aan FunX radio-dj Fernando meer over de huidige situatie in Rafah. Volgens haar zijn er constant bombardementen te horen in de stad. Daarnaast is er veel onduidelijkheid onder Palestijnen over waar ze precies heen kunnen vluchten. "Alles wordt in Rafah verwoest. Voor de zoveelste keer wordt de oorlogsmisdaad van het verwoesten van ziekenhuizen gepleegd", aldus Esther.

Sluiten van grenzen in Rafah

Door deze inname van Rafah hebben de Israëlische troepen ook de stroom van hulpgoederen stopgezet, nadat ze zogezegd inlichtingen hadden ontvangen dat deze werd gebruikt voor "terroristische doeleinden". Dit betekent dat er geen medische hulp, voedsel of water binnen Rafah kan komen. De VN zegt dan ook geen toegang te hebben tot de stad en volgens de URWA is er zelfs geen sprake van elektriciteitstoevoer. "Als er lange periode geen brandstof binnenkomt, zou dat een zeer effectieve manier zijn om de humanitaire operatie ten grave te dragen", deelde een VN-vertegenwoordiger met Al Jazeera.

Een vertegenwoordiger van de Palestijnse grens noemt de militaire operatie en het sluiten van de grenzen ook wel een doodvonnis voor de Palestijnen. De Israëlische minister denkt daar echter anders over en plaatste op X het volgende: "De intrede van het leger in Rafah bevordert de twee belangrijkste doelen van de oorlog: het bevrijden van gijzelaars en het verslaan van Hamas."

"Hamas ging akkoord met deal"

Hoewel er eerder deze maand in Egypte door Hamas en Israël werd gesproken over een mogelijke deal waarin de Israëlische gevangenen zouden worden vrijgelaten en een staakt-het-vuren in zicht kwam, heeft Israël ervoor gekozen om zich hiertegen te keren en hun operatie in Rafah door te zetten. En dat terwijl Hamas hier wel akkoord meeging volgens de VS. Israëlische vertegenwoordigers reageerden daarop dat ze wel wisten over een staakt-het-vuren deal, maar dat de VS hen niet had ingelicht over dat Hamas hiermee akkoord ging. De VS zegt dat dit niet waar is en dat Israël hier wel over geïnformeerd was.

Hamas houdt de VS ook verantwoordelijk voor de voorzetting van de oorlog. "Door de grensovergangen van Rafah en Kerem Shalom te sluiten, leidt Israël de regio naar een ramp en zet het zijn beleid van uithongering en vervolging van de Palestijnen voort", zegt Hamas in een verklaring. De groep vraagt dan ook om een internationale interventie, zodat Israël stopt met de aanvallen.

Reacties vanuit het buitenland

Deze militaire operatie heeft voor veel ophef gezorgd in het buitenland. Zo noemde de Turkse Vicepresident de aanval een grote oorlogsmisdaad. "Door een grondaanval op Rafah uit te voeren, slechts een dag nadat Hamas het voorstel voor een staakt-het-vuren van Qatar en Egypte had goedgekeurd, heeft Israël nog een oorlogsmisdaad toegevoegd aan de reeks die het sinds 7 oktober in Palestijnse gebieden heeft begaan", schreef hij op X. De Europese Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid liet ook weten dat er aan Israël werd gevraagd om te stoppen met de aanval. "Ik ben bang dat dit opnieuw veel slachtoffers gaat veroorzaken, burgerslachtoffers", zei hij volgens Al Jazeera. De VN-chef zei ook verontrust te zijn door de operatie in Rafah en riep Israël op om de grenzen weer te openen. "Hebben burgers niet genoeg dood en verwoesting geleden? Vergis u niet: een grootschalige aanval op Rafah zou een humanitaire catastrofe zijn", verklaarde hij.

Ook de Duitse minister van Buitenlandse Zaken vroeg Israël op om te stoppen met de operatie. "Een miljoen mensen kunnen niet zomaar verdwijnen. Ze hebben bescherming nodig. Ze moeten meer hulp krijgen. De grenzen moeten meteen geopend worden." De Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken sluit zich hierbij aan en zegt dat de operatie voor een groot bloedbad zal zorgen. "In plaats van onderhandelingen over de vrijlating van gijzelaars en een staakt-het-vuren een kans te geven, heeft de Israëlische regering de grensovergang van Rafah bezet en deze gesloten voor humanitaire hulp aan de uitgehongerde inwoners van Gaza. De aanval op Rafah dreigt een nieuw bloedbad te veroorzaken", schreef hij op X.

Studenten komen bij elkaar

Niet alleen politici hebben op de Israëlische aanvallen in Rafah gereageerd, maar ook veel studenten. Zo zijn studenten in Finland, Denemarken, Italië, Spanje, Frankrijk en Engeland bij elkaar gekomen om te protesteren tegen de banden die hun land heeft met Israël. Ook in Nederland kwamen scholieren bij elkaar in Utrecht en Amsterdam om hun demonstratierecht te gebruiken.

Dinsdag werd er een tentenkamp opgezet door studenten bij de campus op het Roeterseiland, waar gedemonstreerd werd. De politie heeft de demonstratie toen beëindigd, nadat hooligans het kwamen verstoren. Tien mannen sloegen demonstranten en gooiden met fakkels en vuurwerk. De ME heeft agressief opgetreden, waarna het tentenkamp werd ontruimd. Studenten en medewerkers van de UvA, maar ook heel veel andere mensen kwamen gisteren weer samen bij de campus. De demonstranten spraken zich uit tegen het Israëlische geweld in Palestina en willen dat universiteiten de banden verbreken met Israëlische instanties die medeplichtig zijn aan genocide en stoppen met investeren in Israël.