Dealen met thinshaming: "Iemand vroeg of ik uit Auschwitz was ontsnapt"

Ondergewicht

Nouscha zat altijd al op het randje van ondergewicht. Niet dat dat haar uitmaakte, want ze zat lekker in haar vel en voelde zich gezond. Anderen hadden er echter wel iets over te zeggen. "Ik kreeg opmerkingen als: 'hier heb je een gebakje' of 'neem eens een flinke teug uit een slagroombus'." Dit soort 'adviezen' maakten haar regelmatig onzeker. "Zelfs als het je niets interesseert wat de rest van de wereld over je zegt, ga je op een gegeven moment toch denken dat je misschien niet helemaal gezond bent", vertelt Nouscha. "Daarom is het ook zo shitty. Ik was altijd tevreden met mijn lijf."

38 kilo

Drie jaar geleden kreeg Nouscha baarmoederhalskanker. Dat zorgde ervoor dat haar gewicht nog meer daalde. "Er was mij van tevoren heel weinig verteld over hoe hard zo'n behandeling - chemotherapie en bestraling - aanslaat als je een beetje smal bent van jezelf." Door de behandeling had Nouscha veel moeite om eten binnen te houden. "Het is zo tegenstrijdig: je wil wel eten, maar het lukt niet." De behandeling had dan ook een flinke impact. "Ik woog nog maar 38 kilo. Ik ben 1.68 meter, dus dat is natuurlijk bizar. Ik kon bijna niet meer lopen."

Geen energie

Hoewel Nouscha inmiddels is genezen van de kanker, kampt ze nog steeds met de gevolgen van de behandeling. Ze heeft nog steeds ondergewicht en hoewel ze het in het verleden niet erg vond om dun te zijn, is dat nu wel anders: "Ik heb geen energie, dat is echt flut. Ik werk dus ook niet meer, dat kan niet meer. Het ene moment voel ik me top en het andere moment voel ik me helemaal verrot." Ze doet haar best om aan te komen, maar vanwege darmklachten en een gebrek aan eetlust gaat dat moeizaam. "De ene week stop ik me helemaal vol en heb ik overal trek in en een week later gaat er niks in en dan ben ik ook dat gewicht van de week daarvoor weer kwijt."

Nare opmerkingen

De fysieke kwaaltjes zijn al vervelend genoeg om mee te dealen, maar daarnaast ontvangt Nouscha ook nog steeds allerlei opmerkingen over haar gewicht. Vroeger waren het vooral irritante, maar goed bedoelde adviezen van mensen die zich met haar wilden bemoeien, maar inmiddels gaat het een stapje verder: "Op Instagram krijg ik ongevraagd berichtjes van 'Goh, ben jij uit Auschwitz ontsnapt?', dat is echt bizar. Mensen zijn echt heel hard." Daar houdt het niet bij op. "Ik krijg gewoon random berichten van 'Zou jij niet eens meer eten', 'Die benen zien er niet uit' of 'Je hebt echt een rattenkop'."

Nouscha vindt het heel naar om dit soort berichten van onbekenden te ontvangen: "Ik weet ook wel dat ik er niet helemaal lekker uitzie, ik heb ook een spiegel." Hoewel ze inmiddels wel wat sterker in haar schoenen staat dan vroeger, blijft het moeilijk om met dit soort comments te dealen: "Dan ga ik toch aan mezelf twijfelen."

Erover praten

Net als Nouscha heeft Anna al heel haar leven een laag gewicht. "Ik weet dat heel veel mensen hetzelfde probleem hebben als ik, maar er niet over durven of willen praten. Daarom vind ik het belangrijk om mijn verhaal te delen." Anna vertelt dat ze in eerste instantie helemaal niet bezig was met haar ondergewicht. "In mijn familie zijn heel veel mensen slank en ik dacht dat het gewoon normaal was." Ze voelde zich fit en had geen gezondheidsproblemen.

Lichaam haten

Op de middelbare school werd Anna zich pas echt bewust van haar ondergewicht. "Op het moment dat ik in de puberteit kwam, viel het me op dat andere meiden wat voller waren met vrouwelijke vormen. Ik voelde me altijd een meisje met een kinderlijk lichaam." Anna kreeg opmerkingen als 'eet eens wat meer' en werd 'anorexiapatiënt' genoemd. "Op een gegeven moment is er zelfs iemand naar mijn ouders gestapt om te vragen of ik een eetprobleem had." Haar ondergewicht ging Anna steeds meer dwarszitten: "Ik vergeleek mezelf met anderen en begon mijn lichaam steeds meer te haten, ondanks dat ik gezond was."

Proberen aan te komen

Anna probeerde in eerste instantie aan te komen door fastfood te eten, maar merkte al snel dat het niks voor haar deed: "Behalve dat mijn huid er slecht van werd." Haar vriend, die personal trainer is, raadde Anna een paar jaar geleden daarom aan om te starten met sporten en zo spiermassa op te bouwen. "In eerste instantie zag ik het als een straf, want ik dacht: waarom moet ik mezelf veranderen omdat andere mensen dat willen?" Het sporten werkte in het begin dan ook averechts: ze zat niet goed in haar vel en viel juist af. "Mijn eetpatroon was namelijk nog hetzelfde als voorheen en dat kan niet als je krachttraining gaat doen."

Anna besloot te stoppen met sporten en zich juist te focussen op gezonde voeding. Maar ook dat voelde als een straf. "Waar het bij mij foutging, was dat het voor mezelf niet duidelijk was voor wie ik nou wilde veranderen." Op een gegeven moment hakte ze de knoop door en veranderde ze haar mindset. "Ik dacht: oké, ik wil veranderen voor mezelf. Ik wil fitter worden. Ik wil de Anna zien die ik wil zien als ik in de spiegel kijk."

Mindswitch

Sinds die mindswitch gaat het veel beter met Anna. "Wel in kleine stapjes." Ze sport weer en let erop dat ze genoeg voeding binnenkrijgt. Dat voelt nu niet meer als een straf, omdat ze het voor zichzelf doet. "Je moet het echt voor jezelf doen en niet omdat anderen je pushen." De afgelopen twee jaar is er veel veranderd in haar leven: "Ik ben zowel fysiek als mentaal zoveel sterker geworden. Als ik nu opmerkingen over mijn gewicht krijg, dan lach ik er alleen nog maar om."

Weinig informatie

Karima weet hoe het is om te dealen met ondergewicht en de bijbehorende vervelende opmerkingen. Daarom startte ze Get Fat With Me. "Op mijn veertiende merkte ik dat ik te licht was, dus ging ik op zoek naar manieren om dit op te lossen. Ik kwam al snel tot de conclusie dat er heel weinig informatie over dit onderwerp was", vertelt ze. "Daarnaast heb ik er nooit veel mensen over horen praten, waardoor ik het gevoel kreeg dat ik de enige was die ermee te maken had."

Plek voor advies

Het lukte Karima om in twee maanden tijd tien kilo aan te komen en vanuit daar besloot ze anderen te helpen die ook graag wilde aankomen. Dat deed ze eerst (vrijwillig) via WhatsApp, toen dat te veel werd, begon ze een Facebookgroep waar meer dan tienduizend leden zich aanmeldden. "Het werd een plek die ik zelf miste. Een plek waar vrouwen hun advies, vooruitgang, vragen en hindernissen konden delen."

Aankomen is een intensief proces

Het is een misverstand om te denken dat afvallen voor iedereen moeilijker is dan aankomen. "Helaas is het ingewikkelder dan men denkt en is het een intensief proces, waar je ook na het behalen van je doel in moet blijven investeren om op gewicht te blijven", vertelt Karima. Aankomen is dus zeker niet voor iedereen zo simpel als 'gewoon meer eten'. Want wat als je kampt met een gebrek aan eetlust, zoals bijvoorbeeld Nouscha? "Het is hetzelfde gevoel dat je hebt als je bij een all you can eat-restaurant hebt gegeten en na afloop propvol zit. Er zijn dus mensen die dit volle gevoel al hebben vóór ze zijn gestart met eten." Daarnaast is het heel belangrijk om niet zomaar van alles te gaan eten, maar de juiste productkeuzes maakt om op een gezonde manier aan te komen.

Thinshaming

Karima ervaart dat maar weinig mensen inzien dat 'slank zijn' ook nadelen heeft en dat je er ook onzeker over kunt zijn. Net als Anna en Nouscha, kreeg Karima regelmatig te maken met opmerkingen over haar lichaam. "Ik heb het idee dat men niet inziet dat zulke opmerkingen echt niet door de beugel kunnen, omdat men ‘slank’ nog ziet als iets goeds waar je toch nooit onzekerheid bij kan ervaren. Niets is minder waar, want als je ‘te slank’ bent, dan is dat ook geen pretje en je kan hier veel kwaaltjes door ervaren."

Hoe kan het dat mensen makkelijker opmerkingen maken over iemand met ondergewicht dan met iemand met overgewicht? Karima: "We leren van jongs af aan dat het niet kan om iemand dik te noemen, maar iemand dun noemen is geen probleem. Slank zijn is in de ogen van de maatschappij goed. Naar mijn idee is dit ook mede gecreëerd door de modellenwereld, waarbij de meesten daar rondlopen met ondergewicht en continu gestimuleerd worden om nog wat kilo’s af te vallen. Er vindt nu gelukkig een shift plaats, maar slank zijn is lange tijd het schoonheidsideaal geweest. Daardoor ziet men niet dat je ook onzeker kunt zijn als je slank bent.’’

Of het nu fatshaming of thinshaming is: volgens Karima kan elke opmerking over iemands lichaam impact hebben. "Ik hoor bijvoorbeeld nog regelmatig dat er vrouwen zijn die twee broeken over elkaar dragen, omdat ze zo vaak hebben gehoord dat hun benen te dun zijn en dit willen verbergen. Zo schadelijk kan een opmerking dus zijn voor een ander."

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -