Zo is het om het contact met je ouders te verbreken: "Hij was geen vader voor me"

Geen band

Kinga heeft op dit moment geen contact meer met haar vader, alleen als het om praktische zaken gaat. "Het voelt niet echt alsof mijn vader mijn vader is. Het voelt als een achter-achter-achter-oom die je een paar keer hebt gezien." Haar ouders gingen uit elkaar toen ze anderhalf jaar oud was. Sindsdien zag ze haar vader sporadisch. "Ik keek daar wel iedere keer naar uit, omdat hij altijd een cadeautje voor me meenam."

Als kind keek ze naar haar vader op en zag ze geen problemen in de manier waarop hij haar behandelde. Dat veranderde toen ze op de middelbare school zat. "Ik realiseerde me steeds beter wie mijn vader eigenlijk echt is. Hij is er nooit voor mij geweest. Hij manipuleerde me met cadeaus, maar kwam nooit zijn afspraken na."

Manipulatie

Kinga herinnert zich nog de keer dat haar vader haar na school zou komen ophalen. "Dat vond ik speciaal, omdat ik die dag een keer niet naar de naschoolse opvang hoefde, maar iets leuks zou gaan doen. Alleen toen ik op het schoolplein stond te wachten, kreeg ik te horen dat hij niet op was komen dagen en ik toch naar de opvang moest." Een andere herinnering is de vakantie die ze als achtjarig meisje met haar vader doorbracht. "Ik vond de vakantie toen heel leuk, maar als ik er nu op terugkijk was het eigenlijk een drama. Ik werd alleen op de kamer achtergelaten, omdat hij wilde feesten. Het had heel erg fout kunnen aflopen."

Naast het feit dat hij er letterlijk en figuurlijk nooit voor haar was, verzuimde Kinga's vader het ook nog eens om alimentatie te betalen. "Hij besteedde zijn geld liever aan zijn vriendinnen en aan wiet. Daardoor heb ik heel veel dingen niet kunnen doen die andere kinderen wel konden doen."

Veranderen

De irritaties bouwden zich bij Kinga langzaam op, tot de bom barstte. "Ik wilde al lange tijd het contact verbreken, maar op een gegeven moment was ik zó geïrriteerd, dat ik dacht: fuck it, ik ga hem boos appen." In de app schreef ze dat hij het had verpest en dat ze hem ging blokkeren. Toch liet ze de deur op een kiertje. "Hij mocht me bellen als hij er klaar voor was om te veranderen."

Een paar keer leek dat ook te gaan gebeuren. Onder andere nadat haar vader met hartproblemen in het ziekenhuis belandde. Ze zocht hem op en hij beloofde haar zijn leven te beteren. "Toen heeft hij me denk ik één appje gestuurd en daarna heeft hij niets meer van zich laten horen. Wanneer ik iets stuurde, negeerde hij me gewoon."

Opnieuw (geen) contact

Een jaar geleden nam Kinga's vader opnieuw contact met haar op. "Hij zei dat hij alles had geregeld en de alimentatie eraan zou komen. Ik dacht: top! Dit is precies wat ik wil: dat dingen veranderen, dat er weer contact komt en dat alles is zoals het moet zijn." Dit keer verliep het contact ook een periode goed tussen Kinga en haar vader.

Helaas ging het uiteindelijk toch weer mis nadat het onderwerp alimentatie werd aangesneden. Dat was zo'n teleurstelling voor Kinga, dat ze nu helemaal klaar is met haar vader en al het contact definitief heeft verbroken. "Je wilt het niet, maar je moet wel, voor je eigen bestwil."

Geen vader

Kinga's omgeving heeft er niet altijd begrip voor dat ze het contact met haar vader heeft verbroken. "Ze zeggen dan: 'Het is toch je vader, hè'. Dan probeer ik uit te leggen dat hij voor mij zo niet voelt. Ik heb vrienden die meer als familie voor mij voelen dan mijn vader."

Tientallen keren kreeg Kinga al de vraag of ze het niet erg zou vinden als haar vader zou overlijden. "Mijn antwoord is dan 'nee' en dat shockeert mensen.' Kinga begrijpt heel goed hoe erg het is als je een goede band hebt met je vader en hij dan overlijdt, maar in haar geval is het anders. "Soms zou ik zelfs willen dat mijn vader was overleden, maar ik wel een goede band met hem had. Want nu lijkt het alsof hij is overleden én heb ik alleen maar slechte herinneringen aan hem. Het doet mij meer pijn dat hij geen contact met me wil, in plaats van dat hij het oprecht niet kan hebben. Dat voelt alsof je ongewild bent."

Geen contact

Net als Kinga heeft Rowena geen contact meer met haar vader. Haar ouders scheidden net na haar geboorte. Hoewel Rowena's moeder in het begin nog contact met haar vader probeerde te houden, werd uiteindelijk toch de knoop doorgehakt om het contact helemaal te verbreken. "Mijn vader had daarna nooit meer contact met ons gezocht, omdat mijn moeder dat niet wilde. Ik neem hem dat wel kwalijk."

Pas toen Rowena achttien was, had ze weer contact, maar tegen die tijd had ze er zelf eigenlijk geen behoefte meer aan. "Ik voelde geen band met mijn vader, omdat hij er nooit voor mij is geweest. Hij liet niet echt zien dat hij aan mij dacht zoals een vader hoort te doen. Terwijl mijn moeder er wel altijd voor ons was en alles voor ons deed."

Altijd kritiek

Ook met haar moeder heeft Rowena altijd al een moeilijke relatie gehad. Haar moeder beperkte haar vaak in haar vrijheid. "Ze was het niet eens met hoe ik was als persoon, welke keuzes ik maakte, met wie ik omging... In alle facetten van mijn leven was er wel kritiek. We lagen elkaar gewoon niet als persoon of begrepen elkaar niet, maar ik ben haar wel dankbaar dat ze er altijd voor me was als het nodig was."

Rowena mocht bijvoorbeeld niet zelf kiezen wat ze ging studeren, maar werd gepusht om een ondernemende richting in te slaan. Dat leidde ertoe dat Rowena zich afvroeg of ze wel op het goede pad zat. "Toen ik was afgestudeerd, dacht ik: had ik dit ook gedaan als ik mijn eigen leven had mogen indelen? Ik vond het zwaar om met die gedachtes te dealen."

Omdat zowel haar moeder als haar vader nooit echt trots op haar waren, struggelde Rowena met haar eigenwaarde. "Ik had geen ouders die zeiden dat ik ergens goed in was of iets goed had gedaan, ik moest dat elke keer maar voor mezelf bedenken. En gelukkig heb ik wel hele lieve vrienden die wel tegen mij zeiden dat ze trots op me waren."

Geëscaleerd

Het was rond de tijd van haar afstuderen dat Rowena besloot het contact te verbreken. Ze kwam toen net uit een relatie met iemand die haar moeder sowieso al afkeurde en trok weer bij haar ouderlijk huis in. Dat ging meteen fout. "Mijn moeder dacht helemaal niet aan mijn gevoel. Ik mocht niet huilen of zielig doen, ook al kwam ik net uit een relatie." Niet veel later escaleerde de boel volledig. "Zonder duidelijke reden kreeg ik via de mail te horen hoe slecht ik wel niet was en dat ik geen lieve familie verdiende." Rowena probeerde het nog goed te praten, maar dat ging niet meer. "Voor mij was dat een breekmoment. Ik dacht altijd dat je als ouder een onvoorwaardelijke liefde naar je kind toe hebt. Het doet me nu nog steeds heel veel als ik aan dat moment terugdenk." Ze was er zo kapot van dat ze haar spullen pakte, bij haar beste vriend introk en al het contact met haar moeder verbrak.

Trots en eigenwaarde

Er zijn veel momenten geweest waarop Rowena het moeilijk had met de situatie met haar ouders. Zo vond ze haar diploma-uitreiking een pijnlijk moment. "Ik was eerst niet gegaan, in de hoop dat ik het op een later moment alsnog met een van mijn ouders kon ophalen, maar dat is helaas niet gebeurd. Dus ik zat daar uiteindelijk alleen aan zo'n tafel om mijn diploma te ondertekenen." Ook het moment dat Rowena tot Miss Amsterdam werd gekroond was confronterend. "Ik heb wel heel veel liefde van mijn vrienden en andere familieleden gehad die allemaal trots en blij aan het juichen waren voor mij in de zaal. Maar dat je dat moment niet met je ouders kan delen, maakt dat ik me toch voelde alsof ik nog steeds niet goed genoeg was en dat ik niet echt trots op mezelf kon zijn.”

Voor jezelf kiezen

Rowena kwam uiteindelijk bij vrienden te wonen met wie ze nu nog steeds samenwoont en naar eigen zeggen 'een gezinnetje' vormt. "Ik heb echt voor mezelf gekozen en dat was een goede keuze. Het heeft me geholpen in mijn persoonlijke groei. Ik weet beter wie ik ben en wat ik wil."

Dat mensen wel eens tegen haar zeggen dat ze nog maar eens moet proberen contact te leggen, omdat het 'toch haar vader is' vindt ze onzin. "Ik vind dat geen argument, want mijn vader is niet per se een ouder voor mij geweest. Over mijn moeder kan ik dat wel zeggen, zij was zelfs mijn moeder en vader tegelijk. We verschilden gewoon teveel van mening over wat het beste voor mij was." Toch twijfelt ze nog wel eens, zeker gezien haar vader niet jong meer is. "Soms denk ik: misschien is het straks te laat om weer contact te leggen. Maar uiteindelijk blijf ik standvastig. Waarom moet ik al die moeite doen, als ik het niet terugkrijg?"

KOPP-kind

Sandra is een zogenaamd KOPP-kind, een Kind van Ouders met Psychische Problemen. Haar vader had last van angst en depressies en stapte uit het leven toen ze zes was. Haar moeder heeft een borderline persoonlijkheidsstoornis. "Mijn jeugd samen met mijn moeder was best wel zwaar."

Sandra had vaak conflicten met haar moeder en dat zorgde voor een hele ongezellige thuissituatie. "Ik zocht de confrontatie met mijn moeder op, omdat ik merkte dat ze niet naar me omkeek. Ik was me er bewust van dat mijn moeder niet betrokken was in mijn leven en ik vond dat zo extreem pijnlijk." Een voorbeeld dat Sandra noemt, is het avondeten, waar ze naar eigen zeggen bijna een soort trauma aan over heeft gehouden. "Ik wilde heel graag 's avonds samen eten en dat mijn moeder dan zou vragen: 'Goh Sandra, hoe was je dag?' Maar mijn moeder kon dat niet, ze was vooral met zichzelf bezig. Dus we leefden langs elkaar heen."

Onrust

Toen ze in haar eindexamenjaar zat, net voor haar achttiende verjaardag, ging Sandra op zichzelf wonen. "Het ging thuis niet meer, de situatie was onhoudbaar." Af en toe ging ze nog wel terug naar haar moeder, maar dat liep vaak uit op ruzie en dus een teleurstelling. Op haar negentiende werd het Sandra allemaal te veel en besloot ze voor zichzelf te kiezen. "Ik ben jaren gebukt gegaan onder een nare jeugd, maar nu moest ik gewoon heel goed voor mezelf gaan zorgen." Jarenlang had ze geen contact met haar moeder. "Het was een hele moeilijke keuze om het contact te verbreken, maar de band met mijn moeder gaf mij zoveel onrust. Dat wilde ik niet meer. Ik wilde mijn eigen, rustige leven leiden. En dat kon niet als ik contact met mijn moeder hield."

Op haar twintigste kreeg Sandra zelf last van psychische klachten. Ze moest verwerken wat er allemaal was gebeurd in haar jeugd. "Ik stond thuis altijd op standje 'overleven'."

Verdriet

Twee jaar geleden had Sandra weer even kort contact met haar moeder, nadat haar opa overleed. "Maar dat liep toch weer uit op een teleurstelling voor mij. Het escaleert meestal op WhatsApp of via de telefoon. Dan krijg ik echt woorden naar mijn hoofd, waarvan je denkt: wie zegt dat tegen haar dochter? Dat gaf mij heel veel verdriet." Helaas leidde dat ertoe dat ze opnieuw het contact helemaal moest verbreken.

Loyaliteitsconflict

Net als vorige keer was dat een moeilijke beslissing. "Als kind ben je zo bewust van de kwetsbaarheid van je ouder. In mijn geval is het zo dat mijn moeder wel eens suïcidaal is. Dus als ik het contact verbreek, wat brengt dat dan bij haar teweeg?" Sandra voelde zich nog steeds verantwoordelijk voor het welzijn van haar moeder. "Ik wil haar zich niet slechter laten voelen, want ik weet hoe kwetsbaar ze is. En als ik het contact verbreek heb ik geen zicht meer op haar." Ze zat daardoor in een enorm loyaliteitsconflict. "Er is geen goede keuze. Je voelt dat je voor jezelf moet kiezen, maar je stelt ook je moeder teleur."

Niet belangrijk

Omdat haar vader uit het leven is gestapt en het contact met haar moeder stroef verloopt, ervaart Sandra soms gevoelens van afwijzing en eenzaamheid. Dat ervaart ze extra op feestdagen als Kerstmis of Moederdag. "Ik wilde kerst een lange tijd het liefst overslaan, het was te pijnlijk." Nu kan ze daar beter mee omgaan, maar ze beseft ook dat dit soort moeilijke momenten onderdeel blijven van haar leven. Bijvoorbeeld als ze ooit gaat trouwen of zelf kinderen krijgt. Ook vindt Sandra het moeilijk een relatie aan te gaan. "Ik kan heel snel onzeker worden. Als iemand mij het gevoel geeft dat hij er niet voor mij is, dan kan ik daardoor getriggerd worden. Dan breek ik de relatie liever zelf af, voordat de ander mij pijn doet."

Met Zonder Ouders

Een paar jaar geleden is Sandra haar eigen platform Met Zonder Ouders gestart. Een plek waar volwassen KOPP-kinderen terecht kunnen voor een stukje erkenning, herkenning en steun. Het heeft haar geholpen om beter met de moeilijke momenten in haar eigen leven om te gaan. "Dat komt denk ik ook door lotgenotencontact. Ik heb mensen ontmoet die dit soort dagen ook moeilijk vinden. Dat geeft veel verlichting."

Ook gebruikt ze haar ervaring en kennis in haar werk als projectmedewerker bij een organisatie die zich inzet voor naasten met een psychische kwetsbaarheid. "Ondanks alles heb ik wel een fijn leven voor mezelf weten op te bouwen. Ik wil anderen ook hoop en perspectief meegeven. Het beïnvloedt je wel, maar het is niet je lot. Je kunt je eigen pad bewandelen."

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -