Veronica Magazine: Jongerenradio

Vroeger was radio voor jongeren radio ‘jong, snel en wild’. De dj’s praatten op opgewonden toon, de jingles waren een bak herrie. Nu willen jongeren iets anders horen, weet Willem Stegeman, de directeur van Randstadstation FunX. In zijn woorden: ,,Jong, relaxed, chill.” Echte jongerenzenders zijn maar dun gezaaid. De meeste stations richten zich in de eerste plaats niet op tieners, maar mikken een stukje ouder.

De reden: zij zijn commercieel, en commerciële zenders willen geld verdienen. Dat doen ze met spotjes voor adverteerders. Adverteerders willen dat hun boodschap terechtkomt bij mensen die het meeste geld te besteden hebben. En dat zijn niet de tieners. Er zijn drie plekken in Nederland waar het nu gebeurt op jongerengebied. De belangrijkste is een villa in Hilversum. Aan de buitenkant bestaat het enige opmerkelijke uit de snelle auto’s die er vaak voor de deur geparkeerd staan. Hier is de absolute gigant onder de jongerenstations gevestigd: Radio 538, ooit opgericht door ex-Veronicanen (538 is de AM-frequentie waarop ooit vanaf het zendschip Veronica werd uitgezonden). 538 is sowieso een reus in radioland, ook bij niet-jongeren.

De tweede plek is een gebouw op een industrieterrein langs het spoor vlakbij Station Sloterdijk in Amsterdam. Hier zit Slam FM. De luistercijfers van deze opvolger van ID&T Radio stellen nog niet veel voor als je ze naast die van bijvoorbeeld Radio 538 legt, maar ze groeien snel. En dan de derde plek, eveneens niet al te opvallend. Het station FunX vind je in een nieuw gebouw op een kade in Rotterdam waar het zand van bouwplaatsen je nog in het gezicht waait. FunX is alleen in de Randstad te beluisteren – straks gaat BNN via de kabel landelijk een door FunX geprogrammeerd station uitzenden) en doet commercieel gezien niet mee met de grote jongens, maar wordt wel keer op keer genoemd als ‘hot’ radiostation.
Wil je weten welke artiesten het straks helemaal gaan maken, dan moet je FunX luisteren. Ze draaiden als eersten Lange Frans en Baas B, Ali B en De Jeugd van Tegenwoordig (‘Watskeburt?!’). De reden dat ze bij FunX zo goed aanvoelen wat de jeugd wil horen, is dat het station zulke goede voelsprieten heeft in de muziekstroming urban. En urban is de toekomst, vertelt directeur Stegeman. Maar wat ís urban eigenlijk? ,,Urban komt voort uit de stadscultuur. Het heeft cross-overs met allerlei soorten muziek.” Want in de grote stad wonen heel veel culturen door elkaar. Als je hun muziek gaat mengen, dan krijg je een mix met veel raakvlakken met r&b en hiphop, maar waarin ook zomaar een vleugje India kan zitten.

De directeur van de zender snapt er niets van dat urban niet allang 24 uur per dag, zeven dagen in de week op een mainstream, grote, landelijke zender is te horen. Nou ja, Stegeman weet het eigenlijk wel: weer die adverteerder. Wie betaalt, bepaalt, en de adverteerder wil nog niet zo aan urban. ,,Adverteerders lopen een beetje achter de muziek aan. Het is geen onwil, het kwartje moet nog vallen.” Bovendien is het de allochtone stadsbewoner die voorop loopt in deze stroming. Het is een andere wereld dan die van de directeuren van allerlei grote bedrijven. Stegeman: ,,De beslisserswereld is een witte wereld.”

Ook bij het machtigste radiostation van het land zijn ze niet gek. Programmadirecteur Niels Hoogland van Radio 538 heeft wel degelijk door dat urban hot is. Sterker ,urban, of eigenlijk de voorloper hiphop, is zijn lievelingsmuziek. Maar om van Radio 538 nou een hiphop/r&b/urban-station te maken gaat een beetje ver. ,,Er zijn ook veel luisteraars die het niet leuk vinden. Bij hen ligt r&b en hiphop een beetje gevoelig”, zegt Hoogland.

Om toch voorbereid te zijn op de urban-revolutie runt 538 sinds een jaar het webstation Juize.FM. Vanaf 1999 bestond Juize al als hiphop- en r&b programma op 538, nu is het dus uitgegroeid tot een heel station (behalve via internet ook via de kabel te horen). Sinds kort zijn er ook gepresenteerde programma’s op te horen. De deejays zijn bekende namen: onder anderen Ali B, Negativ, E-Life, DJ Jeff, 2Tall en Hoogland zelf. Hoe groot gaat urban worden? Hoogland: ,,Als je met een schuin oog naar Amerika kijkt zie je dat het daar al de populairste muziekstroming is. Daar is het veel meer mainstream.

En wanneer gaan 538/Juize.FM er geld mee verdienen (nu is het aantal luisteraars daarvoor nog te klein)? ,,Dat hangt af van de distributie. Draadloos breedbandinternet komt er nu aan, daarmee zouden we veel meer mensen kunnen bereiken.”

Het jongste station van ons land, dat is Slam FM, zeggen ze daar zelf. ,,Toen we begonnen hebben we gekeken waar er nog ruimte zat, en dat is juist bij jongeren”, zegt directeur Michel de Winter. De grote stations richten zich allemaal niet echt op jongeren, meent hij. Radio 538 dan? ,,Die zender is toch geen jongerenstation man! Je hoort daar de hele tijd Bløf, The Eagles, Céline Dion. Wij draaien die shit er niet tussendoor.” Maar op Radio 538 stemt toch nog altijd de grootste massa jongeren af? De Winter doet stoer. ,,Dat komt omdat ze heel lang geen enkele concurrentie hebben gehad. Ze gaan stapels luisteraars aan ons verliezen.”

Tekst: Mischa de Bruijn