Coronavirus gemaakt in een lab? Deze complottheorieën zijn bullshit
- News
- Coronavirus gemaakt in een lab? Deze complottheorieën zijn bullshit
Als er iets groots gebeurt in de wereld dat veel mensen raakt, duiken er automatisch allerlei complottheorieën over op. Dat is ook het geval bij de coronacrisis. Online gaan verschillende ideeën rond over mysterieuze kwade plannen die er achter de virusuitbraak schuil zouden gaan. Dr. Jan-Willem van Prooijen, psycholoog gespecialiseerd in complottheorieën, besprak in TopiX een paar van die theorieën en legde uit waarom je ze niet moet geloven.
1. 'Het coronavirus is gemaakt in een lab '
Het verhaal dat het coronavirus opzettelijk gemaakt zou zijn in een lab is een populaire theorie. Zo vertelt Jan-Willem dat uit Amerikaans onderzoek bleek dat 29% van de Amerikanen dit gelooft. "De kans dat dit klopt, schat ik echter in op 0%." Hij legt uit dat officieel is vastgesteld dat het coronavirus is ontstaan door natuurlijke evolutie. "De theorie dat het door mensen gemaakt is, is uitgesloten. [...] Ik snap de angst, maar dit is niet waar."
2. 'Corona bestaat niet, maar is bedacht om ons te onderdrukken'
Er zijn ook mensen die beweren dat het hele coronavirus een fabeltje is, bedacht om onze vrijheid af te nemen. "Tegen mensen die dat geloven, wil ik zeggen: ga eens kijken in het ziekenhuis", zegt Jan-Willem. Het is een feit dat het virus zorgt voor een economische crisis en duizenden doden. "Daar heeft niemand wat aan. Dit is echt onzin", aldus Jan-Willem.
3. 'Celebs worden betaald om te faken dat ze ziek zijn'
"Ook dit is zeer onwaarschijnlijk", zegt Jan-Willem over de theorie dat celebs betaald worden om corona te faken. Wel hebben mensen met veel invloed een extra verantwoordelijkheid, zeker tijdens een crisis als deze. Deze invloed inzetten om een boodschap over te brengen zoals 'houd anderhalve meter afstand', is vaak effectief. "Als je ervoor kan zorgen dat mensen het virus serieus nemen, heb je wel echt iets goed gedaan", zegt Jan-Willem. Of daar dan geld bij komt kijken, is nog maar de vraag. "Soms doen mensen ook gewoon dingen omdat ze het belangrijk vinden."
LOGISCH
Het is hartstikke logisch dat complottheorieën ontstaan en dat mensen erin geloven. Het is namelijk een manier om vervelende dingen te begrijpen en verklaren. "Het is een natuurlijke neiging om van het ergste uit te gaan", vertelt Jan-Willem. Daarnaast vinden sommige mensen het prettig om te geloven dat iets een complot is, omdat het dan duidelijk is wie de 'vijand' is. "Je kunt je wapenen tegen mensen, maar niet tegen toeval." Geloven in complottheorieën wordt pas een probleem wanneer het ervoor zorgt dat je de adviezen en regels het RIVM aan je laars lapt.
"Het is heel natuurlijk en ieder mens is er in meer of mindere mate gevoelig voor."
De meest simpele verklaring
Het verschil vinden tussen een beetje gezond wantrouwen en uitgaan van het meeste duistere complot, is soms lastig. Zeker wanneer je weet dat er soms écht shady zaakjes plaatsvinden, zoals corruptie en achterkamertjespolitiek. Sommige dingen zullen altijd onduidelijk blijven, maar Jan-Willem heeft wel een tip: vraag je bij een complottheorie niet alleen af of het mogelijk is, maar ook of het waarschijnlijk is. "De meest simpele verklaring is vaak de juiste."
Lees ook
Up 2 Date
Liveblog | Aantal coronabesmettingen wereldwijd voorbij 3 miljoenUp 2 Date
Facebook gaat fake coronanieuws strenger aanpakkenFunX
Fact check: welke coronaberichten zijn fake en welke niet?FunX
Shaima vreest voor de veiligheid van haar familie in Libanon: "Zijn Arabische levens dan niets waard?"