Hoge huur, brandstofprijzen en dure boodschappen: waarom is alles zo duur?
- News
- Hoge huur, brandstofprijzen en dure boodschappen: waarom is alles zo duur?
We merken het allemaal: alles kost meer dan een paar jaar geleden. Boodschappen, huur, energie, een avondje uit: het lijkt alsof alles dubbel zo duur is geworden. En hoewel je vaak hoort dat 'de inflatie daalt', voelt het voor veel mensen alsof hun geld juist mínder waard wordt. Hoe zit dat precies?
Wat is inflatie?
Inflatie betekent dat de prijzen van spullen stijgen. Als een brood vorig jaar twee euro kostte en dit jaar twee euro twintig, is dat inflatie. Enige inflatie is normaal, maar sinds 2022 zijn de prijzen in Nederland in een rap tempo omhooggeschoten. Dat kwam vooral door de oorlog in Oekraïne, de stijgende energieprijzen en duurdere grondstoffen. In 2022 lag de inflatie rond de tien procent, de hoogste in tientallen jaren. Inmiddels is dat gezakt naar ongeveer drie procent, maar dat betekent alleen dat de prijzen minder snel stijgen. Ze zakken niet terug naar het oude niveau en dat merken velen nog elke dag.
Als je inkomen gelijk blijft maar alles duurder wordt, kun je minder kopen: je koopkracht daalt. Volgens het CBS ging het in 2021 nog redelijk goed: de prijzen stegen een beetje, maar de lonen ook. In 2022 ging het mis. De prijzen stegen supersnel, maar de inkomens konden dat niet bijhouden. Daardoor daalde de koopkracht flink. In 2023 herstelde dat een beetje, maar nog niet genoeg. Volgens de overheid zitten we nu nog steeds onder het koopkracht-niveau van 2021. Met andere woorden: we verdienen misschien iets meer, maar we kunnen er minder mee doen dan een paar jaar geleden.
Waarom blijft alles duur?
Dat alles duur blijft, heeft verschillende oorzaken. Energie is een van de grootste. Tijdens de energiecrisis stegen de prijzen voor gas en stroom explosief. Veel mensen zagen hun maandlasten met honderden euro’s omhooggaan. Inmiddels zijn de tarieven iets gezakt, maar nog steeds hoger dan vóór 2021. Ook wonen is flink duurder geworden. De huurprijzen stegen in 2024 met gemiddeld 4,5 procent, de grootste stijging in jaren. Een kamer die in 2021 zeshonderd euro kostte, zit nu al snel op zevenhonderd of meer.
Ook vervoer kost meer geld. Brandstofprijzen bereikten recordhoogtes, het openbaar vervoer werd duurder en autoverzekeringen stegen de afgelopen jaren met tientallen procenten. Een maandabonnement voor de trein dat eerst 150 euro kostte, zit nu eerder richting de 165. Zorgkosten zijn eveneens gestegen. De zorgpremie lag in 2021 rond de honderdtwintig euro per maand, nu betaal je gemiddeld honderdvijftig euro. Zelfs de leuke dingen zijn duurder geworden. Concertkaartjes, bioscopen en restaurants rekenen hogere prijzen en een avondje uit, kost je meer dan een aantal jaren geleden. Sneakers van honderd euro zijn nu honderdvijftig en telefoons worden elk jaar een stukje duurder.
Hoe zit het nu met de koopkracht en inflatie?
In 2025 lijkt de ergste inflatie eindelijk achter de rug, maar dat betekent niet dat alles ineens betaalbaar is. Volgens het CBS lagen de prijzen in mei nog ruim drie procent hoger dan een jaar eerder, en ook in augustus bleef dat zo rond de 2,8 procent hangen. De prijzen stijgen dus minder snel, maar ze zakken niet terug naar het oude niveau. Toch is er ook goed nieuws: volgens het CBS en het Centraal Planbureau krijgen de meeste mensen dit jaar een beetje lucht. De lonen stijgen eindelijk harder dan de prijzen, waardoor de koopkracht langzaam herstelt. In 2024 steeg die al met 3,6 procent, de grootste stijging in twintig jaar, en ook in 2025 houden veel mensen er voor het eerst in lange tijd iets meer aan over.
Dat betekent niet dat iedereen dat meteen merkt. Voor veel jongeren, studenten en zelfstandigen blijft het leven gewoon duur. De huur is hoog, uitgaan kost meer dan ooit, en een simpele tankbeurt of zorgpremie hakt nog steeds in je portemonnee. De inflatie mag dan dalen, de prijzen die in 2022 en 2023 door het dak gingen, zijn nooit echt omlaaggegaan. Kort gezegd: het lijkt weer iets de goede kant op te gaan, maar voor veel jongeren blijft alles nog steeds duur.
Lees ook
FunX
'Rode Lijn'-demonstranten hadden een duidelijke boodschap voor de regering: "Wat een schande"
FunX Amsterdam
Lage opkomst bij anti-immigratieprotest in Amsterdam: enkele aanhoudingen en gespannen sfeer
FunX Amsterdam
Spanning stijgt rond groot rechts anti-immigratieprotest in Amsterdam
FunX
Steeds meer jongeren raken dakloos: "Liep nachtenlang rondjes"