Woordkunstenaar Manu: "De invloed van rappers op onze taal wordt vaak onderschat"

Schrijven van raps

Manu is bekend van zijn krachtige spoken word-teksten die hij vaak overbrengt op muziek, zoals met de anti-racismetrack Adembenemend, die hij samen met een aantal artiesten maakte. Zijn passie voor taal begon dan ook te groeien toen hij jaren geleden begon met het schrijven van raps. "Als je dat veel doet, dan ontwikkel je een idee van wat werkt voor jou. Zo ontwikkel je een voorliefde voor bepaalde woorden of zinnen. Als je daar echt in geïnteresseerd blijft, ontvouwt er zich een wereld aan mogelijkheden."

Belang van taal
Manu brengt die passie graag over op jongeren, zoals hij afgelopen zomer deed met speciale taalworkshops. En die gaan veel verder dan grammaticalessen of leren over oude schrijvers, zoals dat misschien ging of gaat tijdens je lessen Nederlands op school. Taal is bijvoorbeeld ook heel belangrijk bij activisme of het bestrijden van institutioneel racisme. "Die rol van taal wordt best wel eens onderschat", zegt Manu. Een goed voorbeeld is het verschil tussen spreken over 'slaven' of 'tot slaaf gemaakten.' "Dat is een gigantisch verschil. Het ene suggereert dat iemand zo is, omdat diegene zo geboren is. Terwijl iedereen in een bepaalde vrijheid geboren wordt."

"Ik denk dat het echt belangrijk is om bij bepaalde woorden en begrippen stil te staan en te denken: klopt dit nog? Is het nog actueel en relevant?"

Invloed van hiphop

Taal heeft bij jongeren soms onterecht een stoffig imago. Zeker als je bedenkt dat hiphop, de populairste muziek van dit moment, alles te maken heeft met taal en zelfs ook bijdraagt aan de ontwikkeling ervan. "Hiphopmuziek en -lyrics hebben een enorme invloed op de manier waarop we met elkaar praten en hoe we taal gebruiken", zegt Manu. "Dat is wel echt iets dat wordt onderschat. Hiphopartiesten hebben eigenlijk een veel grotere betekenis in hoe wij taal gebruiken dan bijvoorbeeld een literair erkende schrijver."

Nieuwe betekenis

Als voorbeeld noemt Manu het woord 'dom', dat tegenwoordig juist ook een positieve betekenis kan hebben. "Je kan dus woorden opnieuw laden. Het heeft een betekenis, maar doordat je het in een nieuwe context gaat gebruiken, kan je het woord een hele andere betekenis meegeven en iedereen voelt dat dan." Dat is iets wat dus vooral rappers en mc's doen, vertelt Manu. "Dat zijn natuurlijk woordkunstenaars, maar ze hebben dus ook de reikwijdte om iedereen dat woord op een andere manier te laten zien en begrijpen."

Rol van rappers

Iemand die volgens Manu de afgelopen tijd echt iets nieuws heeft toegevoegd op het gebied van taal in de hiphop, is Kendrick Lamar. "Wat betreft verhaallijnen in liedjes heeft hij echt een gigantische toegevoegde waarde." Maar ook Nederlandse rappers van nu - "Boef, Lil Kleine, Sevn, noem ze maar op" - dragen meer bij aan onze taal dan je misschien zult denken."Ze dragen allemaal enorm bij aan een nieuwe taalbeleving onder jonge mensen."

Wil je graag meer inspirerende verhalen horen uit de TopiX-podcast? Dat kan via FunX.nl/podcasts.