FunX

India ging op onderzoek uit in 'exposegroepen': "Er worden zelfs adressen gedeeld"

foto: YouTube: Nieuwskamer

News
India ging op onderzoek uit in 'exposegroepen': "Er worden zelfs adressen gedeeld"

'Exposegroepen' op Telegram zijn nog altijd een groot probleem. Daarin worden zonder toestemming naaktbeelden en seksfilmpjes verspreid - vaak van jonge meiden - met daarbij contactgegevens, zoals social media-accounts, telefoonnummers en zelfs adresgegevens. De gevolgen voor de slachtoffers van deze vorm van online shaming zijn enorm, terwijl de daders vaak anoniem blijven. India van Nieuwskamer deed onderzoek naar deze Telegramgroepen en vertelde aan Fernando wat ze ontdekte.

India over onderzoek naar exposegroepen op Telegram: "Sommige slachtoffers emigreren zelfs"

70.000 leden

India vertelt dat ze binnen no time in acht van die exposegroepen terecht is gekomen. Daar keek ze ruim een half jaar mee en zag ze hoe 131 meisjes en vrouwen tussen de 17 en 26 jaar "exposed" werden doordat hun naam en gegevens aan naaktbeelden werd gekoppeld. "De kleinste groep had zo'n 9000 leden, maar je hebt ook groepen met 70.000 leden." Meisjes die daarin 'exposed worden', ontvangen vervolgens talloze beledigende berichten, seksverzoeken en bedreigingen. "Zodra je exposed wordt, ontploft je telefoon."

Zo sprak India in de aflevering met Robin, die in drie groepen belandde met beelden waar ze zelf niet eens op staat. Haar naam, gezicht en contactgegevens werden gedeeld in combinatie met erotische beelden. "Zij durfde haar huis een tijd lang niet meer uit. Maar we hebben ook verhalen gehoord van mensen die zo geschaad waren dat ze geëmigreerd zijn."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Telegram vragen om strenger tegen deze groepen op te treden, is nog niet zo makkelijk als het misschien lijkt. "Die big tech-bedrijven hebben gewoon heel veel macht", aldus India. "Ze hebben wel moderators die checken op illegale pornografische content, maar het is nog maar de vraag hoe goed dat wordt gedaan." Bovendien is de kracht van Telegram natuurlijk dat gebruikers daarmee snel, veilig en vooral anoniem berichten kunnen versturen. "Maar ik vind dat er zeker iets tegen gedaan moet worden, want het is echt verschrikkelijk."

Wat gebeurt er in expose-groepen?

In zogeheten exposegroepen op Telegram met daarin duizenden mensen worden al jarenlang foto's en persoonsgegevens van jonge vrouwen online gedeeld om hen te 'exposen'. Dat gaat lang niet alleen om seksueel getinte beelden, maar om alles wat als 'oneervol' kan worden gezien. In sommige gevallen wordt iemands naam bij willekeurige beelden gezet, om zo een roddel te creëren. Exposing of online shaming is niet alleen vervelend, maar kan ook serieuze gevolgen hebben voor de personen in kwestie. Ze worden lastiggevallen en geïntimideerd en in sommige gevallen zelfs bedreigd of gechanteerd.

Iedereen kan slachtoffer worden van exposen, maar vrouwen met een Marokkaanse achtergrond zijn opvallend vaak het doelwit. Criminoloog Sarah Achahbar vertelde aan FunX dat dat komt omdat daten, relaties en seks moeilijke onderwerpen zijn binnen die gemeenschap. "We praten er weinig over. Daarom is het extra spannend om die dames eruit te pikken. Als er iets uitkomt, gaat het hen en hun familie namelijk extra raken. Als vrouwen daten of seksueel actief zijn, wordt dat vaak gezien als iets 'slechts'. En dat slechte moet exposed worden."

Burgemeester Halsema

India sprak ook met de Amsterdamse burgemeester Halsema. "Zij voert campagne om meisjes weerbaarder te maken en duidelijk te maken dat dit hen echt niet mag worden aangedaan. Daarbij wordt ook de politie beter getraind om meisjes niet zomaar weg te sturen." Verder wordt er sinds kort geëxperimenteerd met een online gebiedsverbod. "Dat betekent dat wanneer een meisje wordt lastiggevallen in bijvoorbeeld een Telegramgroep dat de gemeente dan kan zeggen: 'Jullie mogen niet meer in de buurt van haar komen en niet meer op Telegram actief zijn'."

Grote impact

Aangifte doen bij exposing is belangrijk, maar blijkt in de praktijk nog niet vaak effect te hebben. Sara Alaoui-Dekker, oprichter van platform The Safe Space Club, vertelt: "Als het iedere keer dezelfde persoon is die het doet en iedere vrouw maakt daar een melding van, gaan politie en justitie op een gegeven moment hopelijk denken: hier moeten we iets mee." Toch staan slachtoffers volgens haar nu vaak voor 'een dichte deur'. "Ik denk dat dat een taak is voor de overheid: ervoor zorgen dat de juiste kennis bij de juiste instanties terechtkom, zodat we dit vanuit de wetgeving beter kunnen bevechten."

Bij The Safe Space Club biedt Sara slachtoffers van seksueel geweld in welke vorm dan ook hulp en begeleiding of gewoon een luisterend oor. Ze benadrukt in de aflevering dat de impact van in een exposegroep belanden vergelijkbaar is met die van aanranding. "Ik hoor wel eens mensen zeggen: 'Maar je bent niet echt aangeraakt', maar de impact is net zo groot als voor iemand die seksueel geweld heeft meegemaakt. Dat lijken heel veel mensen niet te beseffen."

Hulp bij online shaming of exposing

Ben je slachtoffer geworden van online shaming of exposing? Dan is het belangrijk om daarover te praten. Als je daarvoor niet bij je familie of vrienden terechtkan of -durft, kan je naar hulporganisaties zoals Slachtofferhulp Nederland, fier.nl of helpwanted.nl. Hulpverleners staan daar telefonisch of in een online chat voor je klaar om je advies te geven en verder te helpen. Bijvoorbeeld met het verzamelen van bewijs, het maken van een plan om het te vertellen aan je omgeving of bij psychische klachten zoals slapeloosheid of depressiviteit. Ook zijn er in de grote steden lokale initiatieven die je kunnen helpen, zoals Jij Staat Niet Alleen in Amsterdam.

Stop shaming

Of het nou gaat om intieme beelden of dansvideo’s op TikTok, door expose-accounts wordt het leven van veel jonge slachtoffers kapotgemaakt. De effecten van online shaming zijn verschrikkelijk en hebben bovendien vaak een lange nasleep. Het is tijd dat dit ophoudt. Wat jij kunt doen? Rapporteer ongewenst verspreide beelden en deel ze niet!

Lees meer verhalen hierover op funx.nl/stopshaming.

Ster advertentie