Zoë (19) is extreem bang voor overgeven: "Ik vermijd zelfs feestjes en festivals"

De eerste keer

De eerste keer dat Zoë extreme angst voor overgeven voelde, was toen ze 15 was. "Ik gebruikte xtc en ik ging niet zo goed. Daardoor moest ik spugen en ik denk dat ik toen voor het eerst die extreme angst heb gevoeld. Ik weet niet zo goed waarom, maar ik vond het gewoon heel erg", aldus Zoë. Vanaf dat moment ontwikkelde Zoë een extreme angst voor alles wat met overgeven te maken heeft.

Fobie

Volgens psycholoog Marleen wordt de extreme angst om over te geven ook wel emetofobie genoemd. "Sommige mensen met emetofobie zijn ook bang om anderen te zien overgeven. De angst kan ontstaan door een specifieke gebeurtenis die veel indruk heeft gemaakt en waarbij je zelf moest overgeven of iemand anders hebt zien overgeven. Of je hebt als kind de angst overgenomen van een van je ouders, maar er is niet altijd een specifieke oorzaak aan te wijzen", aldus Marleen.

Paniekgevoel bij overgeven

Overgeven vies of naar vinden, is heel normaal, maar volgens Marleen is er wel een degelijk een verschil met emetofobie. "Bij emetofobie ontstaat er een hevig paniekgevoel op het moment dat je wordt geconfronteerd met overgeven", vertelt de psycholoog. "Bij een fobie ga je daarnaast veel situaties uit de weg. Je gaat bijvoorbeeld niet meer naar verjaardagen en andere feestjes of naar plekken waar veel kinderen zijn. De gedachtegang bij het laatste is dat kinderen vaker ziek worden en misschien moeten overgeven."

Geen feestjes meer

Ook Zoë ontwijkt situaties om maar niet geconfronteerd te worden met overgeven. Zo durft ze niet in de buurt te komen van vrienden en familie die ziek zijn, in de angst zelf ook ziek te worden en misschien wel te moeten spugen. "Ik ga ook niet meer uit en zal waarschijnlijk nooit meer van mijn leven naar een festival gaan. Dat vind ik soms wel lastig, want voorheen vond ik uitgaan altijd heel leuk en dat kan ik nu gewoon niet meer doen. Ik ben alleen maar aan het stressen en voel me soms zelfs buitengesloten", aldus Zoë.

Flinke mentale impact

Emetofobie kan een flinke impact hebben op je mental health, vooral als je allerlei situaties gaat vermijden. Volgens Marleen kan je wereld daardoor steeds 'kleiner' worden, waardoor je geïsoleerd raakt. Dat kan leiden tot sombere gevoelens. Ook kun je last hebben van spanning en gevoelens van schaamte. Die schaamte kan weer inzeemheid in de hand werken. "Veel mensen met emetofobie beseffen pas op het moment dat ze van de angst afkomen wat voor vrijheid ze hebben gemist."

"Zoek die enge situaties op"

Maar hoe kom je van die extreme angst voor alles wat met overgeven te maken heeft af? Volgens Marleen is het belangrijk om de angst vooral niet te vermijden. "Hoe moeilijk het ook is, je moet die enge situaties in kleine stapjes blijven opzoeken. Zo kun je jezelf elke keer iets meer blootstellen aan de angst."

Vooruitgang

Voor Zoë is het nog altijd heel lastig om van die overgeefangst af te komen, maar er is wel vooruitgang. "In het begin was het veel erger. Toen at ik heel weinig, omdat ik bang was om ziek te worden en te moeten overgeven. Dat heb ik nu gelukkig veel minder. Dan word ik maar ziek, ik moet toch eten", aldus Zoë.

Hoe moeilijk het ook is, Zoë wil graag doorzetten om van haar angst af te komen. "Ik hecht waarde aan mijn vrijheid en houd heel erg van dingen doen. Ik wil hier zo snel mogelijk vanaf, zodat ik weer kan leven zoals voorheen."

Wil je meer weten over Zoë's verhaal en hoe ze bijvoorbeeld omgaat met onbegrip van haar familie? Beluister de podcast.

Bij de FunX Mental Health Club snappen we dat het leven niet 24/7 fissa is. Of je nou dealt met een depressie, niet goed weet hoe je hulp moet vragen of te maken hebt een burn-out: je bent niet alleen. In deze wekelijkse podcast bespreekt Tannaz met verschillende gasten hoe zij dealen met hun mental health-struggles en krijg je handige tips van experts. Alle afleveringen terugluisteren kan hier.