Inspectie: medewerkers speciaal azc gebruiken geweld tegen overlastgevers

Speciale opvanglocatie

De speciale opvanglocatie (htl) bevindt zich in Hoogeveen. Asielzoekers die overlast veroorzaken in Ter Apel of bij andere opvanglocaties, of kampen met psychische problemen of verslavingen, worden hierheen gestuurd. De regels van de speciale opvanglocatie zijn strenger. Zo moeten de bewoners bijvoorbeeld een dagprogramma volgen om te voorkomen dat ze in hun vrije tijd overlast veroorzaken. Ook mogen ze het terrein niet verlaten. De deuren van de locatie zijn op slot, de enige buitenruimte is een binnentuin die is afgesloten met een hek.

Onderzoek

Inspectie Justitie en Veiligheid ging afgelopen zomer twee keer onaangekondigd bij deze locatie langs, nadat ze signalen hadden opgevangen dat er veel mis ging. De inspectie heeft gekeken hoe het er daadwerkelijk op de locatie aan toe ging en met medewerkers en ex-bewoners gesproken. Ook hebben ze camerabeelden teruggekeken.

Geweld en vernedering

Op de camerabeelden was te zien dat er soms dwang en geweld werd gebruikt door de medewerkers van de locatie, terwijl daar geen reden toe was. De inspectie schrijft in een bericht dat zij talrijke voorbeelden hebben gehoord van incidenten waarbij asielzoekers een klap of schop kregen. "Ook in gevallen waarin de asielzoeker niet agressief was of zelfs al wegliep. Enkele woonbegeleiders zeggen dergelijke uitoefening van geweld en dwang normaal te vinden, terwijl dat alleen in gevallen van zelfverdediging, en dus als laatste redmiddel, geoorloofd is." Ook zag de inspectie dat de medewerkers asielzoekers uitlachten of uitscholden. Meerdere medewerkers staan op non-actief vanwege integriteitsonderzoek.

Reactie

Staatssecretaris Van den Burg, die over het asielbeleid gaat, reageert op het rapport van de inspectie: "De doelgroep bestaat uit mensen waarbij lichtere maatregelen niet voldoende zijn gebleken en begrenzing van het negatieve gedrag benodigd is om de veiligheid van een ieder te kunnen garanderen. Toepassing van disproportionele dwang en geweld is nooit gerechtvaardigd, maar de conclusie dat er sprake zou zijn van een patroon op dit vlak wordt niet herkend."

De inspectie erkent op haar beurt weer dat de doelgroep niet makkelijk is om mee te werken, maar dat de medewerkers zelf ook niet op de juiste manier opgeleid zouden zijn. Van den Burg zegt dat het COA na het onderzoek van de inspectie is begonnen met het opstellen van een specifiek handelingskader voor de medewerkers voor het omgaan met gedrag van deze doelgroep.